Pomiary czynników szkodliwych

Obowiązek przeprowadzenia dokładnego badania czynników szkodliwych, które mają wpływ na warunki i środowisko pracy, na każdego pracodawcę nakłada ministerialne rozporządzenie z roku 2011 (Dz. U. Nr 33, poz. 166). Należy jednak pamiętać, że pomiar czynników szkodliwych służy nie tylko wypełnieniu ustawowego obowiązku, ale przede wszystkim dostosowania środowiska pracy do warunków, które będą sprzyjały jej optymalizacji. Jest to więc proceder korzystny w takim samym stopniu dla pracownika, jak i pracodawcy.

CZYM JEST POMIAR CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH?

Większość pracodawców kojarzy pomiary czynników szkodliwych przede wszystkim ze środowiskiem przemysłowym oraz zakładami mającymi stały kontakt z groźnymi dla zdrowia substancjami. Jednak zgodnie z treścią paragrafu 1 i 2 Ustawy z dn. 26 czerwca 1974 – Prawo pracy – każdy pracodawca ma obowiązek chronić życie i zdrowie swoich pracowników, a co za tym idzie – zapewnić im warunki pracy w pełni zgodne z obowiązującymi standardami BHP. Ponosi on bowiem pełną odpowiedzialność za stan i stopień bezpieczeństwa w jego zakładzie. Dlatego też zgodnie z przywoływanym już wcześniej rozporządzeniem, obowiązkiem pracodawcy w terminie nie dłuższym niż 30 dni od rozpoczęcia działalności danego zakładu, jest przeprowadzenie pomiarów i badania pozwalającego zdiagnozować ewentualne źródło emisji czynników szkodliwych oraz określić ich poziom natężenia czy zakres oddziaływania.

Co jest badane?

Nim wskażemy, jakie konkretne zjawiska i czynniki podlegają badaniu, pragniemy zaznaczyć, że tego typu audyty powinny być przeprowadzane, gdy:

• zakład rozpoczyna swoją działalność (pomiar czynników szkodliwych powinien nastąpić w pierwszych 30. dniach jego funkcjonowania),
• wymianie podlega technologia – urządzenia i maszyny, instalacje oraz systemy stanowiące wyposażenie zakładu,
• pracownicy wskazują pracodawcy na potencjalne źródło emisji czynników szkodliwych.

Zlecenie audytu wykwalifikowanym i posiadającym niezbędne uprawnienia specjalistom, pozwoli Państwu na precyzyjne, terminowe, sprawne i przede wszystkim skuteczne przeprowadzenie pomiarów, które skupiać się będą m.in. na zróżnicowanych zagadnieniach, poddając je szczegółowej ocenie. Wśród najistotniejszych punktów podlegających pomiarowi wymienić należy:

• zastosowanie urządzeń, maszyn i systemów stanowiących wyposażenie przedsiębiorstwa (dostarczona dokumentacja techniczna zostaje skonfrontowana z uzyskanymi w trakcie badania wynikami – na tej podstawie przygotowany zostaje szczegółowy raport obejmujący m.in. takie czynniki jak: hałas, promieniowanie oraz częstotliwość drgań mechanicznych będąca efektem pracy zespołu maszynowego),
• surowce wykorzystywane w trakcie produkcji bądź też uczestniczące w pracach danego zakładu (na podstawie dostarczonej karty charakterystyki wykorzystywanych surowców oraz w oparciu o badania ocenie podlega ich szczegółowy skład chemiczny – dostarcza on informacji o potencjalnym uwalnianiu związków chemicznych powstałych w wyniku wykorzystania danego surowca bądź jego eksploatacji; określona zostaje emisja, jej natężenie, jak i stopień zagrożenia związany z uwalnianiem się oparów lub wysokim stopniem zapylenia),
• produkty będące rezultatem procesów produkcyjnych (sprawdzane jest, czy nie stanowią one źródła emisji szkodliwych i stanowiących zagrożenie dla zdrowia pracowników czynników),
• odpady produkcyjne – zarówno elementy podlegające recyklingowi, jak i te, których ponowna eksploatacja nie jest możliwa, oceniane są na tej samej zasadzie, co produkty – weryfikacji podlega ich wpływ na emisję czynników szkodliwych,
• proces technologicznych, na który składają się wszystkie etapy produkcji, przetwórstwa oraz przygotowania produktów do dystrybucji i sprzedaży (na podstawie szczegółowej analizy czasu trwania poszczególnych etapów i pracy urządzeń, jak również w oparciu o wiedzę dotyczącą wykorzystywanych surowców oceniany jest poziom ryzyka).

Co sprawdzamy podczas pomiarów czynników szkodliwych na stanowisku pracy?

Pomiar czynników szkodliwych ma na celu przygotowanie rzetelnego sprawozdania, które pozwoli zlokalizować źródła emisji zróżnicowanych, ale znacząco wpływających na bezpieczeństwo i higienę pracy w danym środowisku czynników. Dlatego też szczegółowej ocenie poddawane są następujące elementy i wpływy:

• mikroklimat panujący w pomieszczeniu (badany jest skład powietrza),
• promieniowanie (jeżeli występuje, to ocenie podlega jego intensywność oraz zakres oddziaływania, czyli tzw. pole promieniowania),
• drgania mechaniczne oddziałujące na organizm człowieka (najczęściej czynnik ten jest rezultatem intensywnej pracy maszyn przemysłowych lub budowlanych),
• chemiczne,
• biologiczne,
• hałas (badanie pozwala określić stopień natężenia dźwięku w danym środowisku pracy),
• stopień zapylenia.

Sprawdź też pomiar czynników pyłowych.

Wszystkie powyższe czynniki oraz zakres i sposób ich oddziaływania na zdrowie i życie pracowników konfrontowany jest z warunkami pracy, a tym samym – jej organizacją oraz zabezpieczeniami i środkami ochronnymi stosowanymi przez pracodawcę. To, jakie procedury zapobiegawcze szkodliwemu oddziaływaniu czynników powinien wdrożyć pracodawca, reguluje ocena następujących elementów:

• czasu pracy,
• organizacji i harmonogramu pracy,
• wdrożonych już systemów ochrony zbiorowej,
• rodzaju wykorzystywanych w procesach produkcyjnych surowców,
• zaplecza maszynowego danego zakładu oraz stopnia jego bezpośredniego wykorzystania przez pracowników.

Jak często należy przeprowadzać audyt? – pomiar czynników szkodliwych

Współpracując z Grupą Interlis, która dzięki certyfikacji Polskiego Centrum Akredytacji do swojej dyspozycji ma Laboratorium Badań Środowiska Pracy, jesteśmy w stanie zatroszczyć się o dokładność wszystkich, przeprowadzanych czynności. Efektywna kooperacja z Grupą Interlis pozwala nam również na zachowanie dyspozycyjności oraz gotowości do przeprowadzania pomiarów czynników szkodliwych, które powinny być powtarzane w regularnych odstępach czasu. Najczęściej jest to rok lub dwa lata – wyjątkiem są sytuacje, kiedy w międzyczasie zostaje wymienione zaplecze technologiczne i drastycznej zmianie ulegają warunki środowiska pracy.

Zachęcamy do tego, by pomiary przeprowadzać, w zależności od ocenianego szkodliwego czynnika, w następujących odstępach czasowych:

• raz na pół roku – ocena oddziaływania czynników rakotwórczych (w sytuacjach podwyższonego ryzyka badanie powinno być przeprowadzane nawet co 3 miesiące),
• raz na rok – czynniki fizyczne (dotyczy przede wszystkim środowiska pracy, któremu towarzyszy podwyższone natężenie dźwięku lub drgań mechanicznych, jeżeli poprzednie badanie wykazało niski stopień intensywności tych czynników, kolejną ocenę można przeprowadzić w odstępie dwuletnim), intensywność promieniowania (w skrajnych przypadkach nawet raz na rok), mikroklimat,
• co 2 lata – czynniki chemiczne, stopień zapylenia powietrza (jeżeli stopień zagrożenia w poprzednim badaniu oscylował w granicach od 0,1 do 0,5 maksymalnego poziomu tolerancji.

Ekofit – specjaliści od pomiarów czynników szkodliwych

Szukasz firmy, która wykonuje niezbędne badania środowiskowe i pomiary czynników szkodliwych zgodnie z obowiązującymi metodami, rekomendowanymi normami oraz przepisami prawa? Serdecznie zapraszamy do współpracy! Dołożymy wszelkich starań, aby wszystkie czynności zostały przeprowadzone fachowo i z dbałością o szczegóły. W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości związanych z pomiarem czynników szkodliwych w miejscu pracy – oferujemy pełne wsparcie naszych ekspertów, a także pomoc w przygotowaniu firmy do pomiarów czynników szkodliwych. Zachęcamy do kontaktu.